سیستم ساخت سقف های متحرک

سقف های متحرک از ساختارهای گوناگون تشکیل شده است:
1- Stiff bars که مجموعۀ شاخک های منظمی است که در کنار هم جمع شده و به واسطه یک نوار سخت و محکم به هم متصل شده اند.
2- نوع دیگر پنل های محکمی هستند که یکپارچه به هم متصل شده اند.
3- سازه های کششی که متشکل از کابل های منعطف یا غشاء یا ترکیب این دو نوع هستند که pre stressrd یا Pennamatic نام دارند.
در حال حاضر چنین سفف هایی برای مکان های تفریحی و ساختمان های تجاری مورد استفاده قرار می گیرد.
گرچه کاربرد چنین سقف هایی در این دو نوع معماری خلاصه می شود اما سقف های تاشو خود دارای انواع مختلفی هستند.
هنگامیکه تصمیم به اجرای سقف متحرک برای یک مکان خاص داریم، در طرح اولیه (ابتدای کار) موارد زیر را باید در نظر بگیریم :
1- نوع سازه
2- درجه باز و بسته شدن (میزان بازو و بسته شدن و گسترش پذیری سقف)
3- مکانیزم یا چگونگی باز و بسته شدن
4- محدودیت ها و سوء عملکرد های این نوع از سقف ها را هم برای اجرا باید در نظر گرفت.

ترکیب سازهای متحرک

سازه سقف های متحرک دارای مدل های متفاوتی است، از جمله:

نوع اول

دارای یک پنل مقاوم است که به واسطه یک پروفیل احاطه شده است که عموماً از جنس استیل است که توسط شیشه ، ورق پلی کربنات ، آلومینیوم و یا فلز که برروی پنل کشیده شده است ، احاطه می شود. بیشتر از این نوع سقف ها برای متراژهای بالا استفاده می شود.

نوع دوم

بصورت غشایی و کابلی مورد ساخت قرار می گیرد، این نوع ازسقف ها از یک غشاء یا پرده محکم تشکیل شده که به واسطه دسته ای از کابل های مقاوم باز و بسته می شود.

نوع سوم

به جرثقیل های سقفی مرسوم است. که اغلب این نوع سقف ، کاربرد در معماری و ساختمان های بزرگ دارد. هرکدام از انواع سقف های عنوان شده کاربردهای متفاوتی در معماری ساختمان ها دارد. سیستمی که برای انتخاب نوع سقف است براساس شرایط کاربرد آن مشخص می شود. یعنی انتخاب نوع ساختار سقف جمع شونده از نظر کاربرد آن، برنامه های کاربردی، شرایط محیطی، شرایط سایت ( شرایط محل اجرا) و چگونگی تنظیم و اداری آن ها بستگی دارد.

روشهای باز و بسته شدن سقف ها

در ساخت سقف های متحرک ، مکانیزم ها و ساختارهای متفاوتی بکار برده می شود. طبقه بندی ساخت سقف های تاشو شامل : کشویی ، حرکت به صورت کشویی، سیستم تاشو و جمع شونده، سیستم انبساط پذیر یا سیستم بهم پیوست ( کمباین سیستم) را دارا می باشد.

سیستم کشویی:

در نوع سقف های تلسکوپی مورد استفاده قرار می گیرد. سقف می تواند باز شود پنل ها یک به یک به روی هم قرار گیرد. این روی هم افتادگی می تواند بصورت افقی، یا عمودی یا مدور یا چرخشی یا بصورت موازی و خطی عمل کند. سیستم مدار حرتی یا سقف تلسکوپی سقف را بصورت چرخشی توسط یک محول باز می کند.

سقف های سیستم تاشو یاغشایی:

بدین صورت است که سقف از طریق مکانیزم رول یا تا کردن غشاء یا پرده باز و بسته می شود.

سیستم انبساطی:

بصورتی است که در ابتدا از طریق خرپاهای متفاوت باز و بسته می شود. تمام مراحل باز و بسته شدن در تمام انواع های ذکر شده لازم دارد که از یک مکانیزم راندن یا کنترل شدن برخوردار باشد.

درحال حاضر 4 نوع روش حرکتی مورد استفاده قرار میگیرد. در روش اول که به سقف های برقی مرسوم هستند، یک بارکش یا تراکتور در یک موتور برقی گنجانده شده است و چرخش های متعددی که توسط کابل یا زنجیر حرکت داده می شود قابل جمع یا بسته شدن می باشد. در روش دوم نیز همانند روش اول از چرخ های متعدد استفاده می شود اما چرخ ها به صورت موازی و در امتداد خط توسط چرخ های توسط یک کابل محکم بصورت کشیدن هدایت می شود. در روش سوم حرکت توسط چرخ دنده هایی که توسط ریل هایی میان خود حرکت می کند باز و بسته می شوند. جرخ دنده های مابین دندانه ها متصل می شود و همدیگر را حرکت می دهد. که به روش چرخ دنده ای معرفی شده است. در روش چهارم جک بکار برده می شود و حرکت از طریق جک صورت می گیرد. اولین، دومین و سومین روش که به ترتیب سقف های برقی که حرکت از طریق مکانیزم موتور برقی و ریموت کنترل ، کابلی (دستی) و چرخ دنده ای متداول ترین نوع استفاده را دار هستند.

محدودیت ها

تمام مدل های سقف های متحرک در صنعت ساختمان و ورزشگاه ها رایج و مورد استفاده دارد. اگر چه محدودیت هایی در کاربرد آن ها هست که استفاده از آن ها را در اغلب اوقات انحصار کرده است. یکی از محدودیت های رایج آن نوع هندسه آن است. این نوع از سقف ها در بعضی از ابعاد ساختمانی قابل اجرا نمی باشد. از دیگر اهم محدودیت های کاربردی این نوع سقف ها طراحی بالای آن می باشد. طراحی های مضاعف برای ساخت آن و هزینه تعمییر و نگهداری آن اصلاً قابل برنامه ریزی مدون نمی باشد. از دید خوش بینانه در نوآوری های جدید ( در به روزرسانی محصولات) قطعاً هزینه ساخت و محدودیت های نصب سقف های متحرک کم و بیش کاهش پیدا خواهد کرد.

طراحی ومعماری

طراحی نما و معماری ساختمان در انتخاب نوع سقف متحرک امری مهم است. روند طراحی سقف های متحرک، رویه استاندارد و ثابتی ندارد. اگرچه طرح های بسیار زیادی برای رفع مشکالت احتمالی پیشنهاد می شود که بصورت خلاصه برایتان توضیح داده خواهد شد:
1- سقف های متحرک علاوه بر بهره وری و پر استفاده بودنشان دارای بعد اقتصادی زیادی می باشد.
2- قابلیت و توانایی گسترش پذیری و باز و بسته شدن آن بسیار مفید و پر فایده است.
3- قابلیت ایجاد شرایط ساخت ساختمان ها در هردو حالت مسقف یا بدون سقف است.
4- خرابی های سطحی و در نتیجه تعمییرات سبک و سریع را دارد.
5- ایمن است و از سطح ایمنی بالایی برخوردار است.

بهره وری اقتصادی

درست است که سقف های جمع شو و متحرک هزینه های زیادی نسبت به سقف های ثابت و استاتیک دارند اما نوع کاربرد از سقف های متحرک که بیشتر در مراکز صنعتی و تجاری و استادیوم های ورزشی قابل است و سود حاصله از این مراکز با اجرا نمودن و مسقف سازی و غیر مسقف نمودن حاصل می شود، هزینه برتری با نوع ثابت را جبران خواهد نمود.

ویژگی های استفاده از سقف های متحرک

در وهله اول تعیین نوع سقف متحرک به میزان باز و بسته شدن آن در زمان های مختلف و همچنین به میزان درجه دهنۀ سقف برای اجرای آن و تعداد باز و بسته شدن آن در طی روز و فصل های مختلف بستگی دارد. عموماً سقف های متحرک در روزهای باد و برفی کنار زده یا حتی باز می شوند و یا اینکه در آب و هوای خوب و عالی باز می شوند و یا در طی روز بارها به عناوین مختلف مجبور به باز و بسته کردن آن خواهیم شد. مهم ترین موقعیت استفاده از سقف های جمع شو، در برف و آب و هوای برفی است که به میزان تحمل باری که از نشست برق برروی سقف تحمیل شده است بستگی دارد. میزان درجه دهنه سقف تعیین کننده گسترش و وسعت پذیری یک سقف متحرک را تعیین می کند. برای مثال سطح گسترش یک استادیوم به میزان دهنه یک استادیوم که 5400 = 90 * 60 می باشد محاسبه می شود. در واقع ساختار سازه به میزان دهنی باز شدن یک سقف دارد. بازه زمانی باز تا بسته شدن و عمل عکس آن در سقف های متحرک به واسطه قابلیت و نوع سازه تعیین می شود که از 2.5 دقیقه الی 30 دقیقه زمان می برد. میانگین زمان باز یا بسته شدن یک سقف متحرک باید بین 10 دقیقه الای 15 دقیقه زمان ببرد. زیرا هر چقدر که این عمل سریعتر انجام شود از میزان مصرف آن می کاهد و هم اینکه از میزان ایمنی و امینیت آن کم می شود.